Chłopcy mówią później, ma jeszcze czas. Mój synek zaczął też późno mówić. Dużo chodzi, więc nie ma czasu na mówienie. Jak będzie gotowy to zacznie.
To tylko kilka przykładowych stwierdzeń, o jakich mówią rodzice, którzy trafiają do naszego gabinetu lub przedszkola z dzieckiem powyżej 3 roku życia. Już po chwili rozmowy, zauważamy, że to „później” lub „w swoim czasie” nie nadejdzie samo. O dreszcz przyprawia nas przytaczana bardzo często diagnoza stawiana przez pediatrę, że dziecko może nie mówić do 4 roku życia. Nie! To nie prawda. Martwi nas fakt, że czasem rodzice wybierają takiego specjalistę, który chcąc uspokoić mamę i tatę, przygłaszcze temat, widząc ich słuszne zamartwianie się. My jednak jesteśmy zdania, że w przypadku małych dzieci ważny jest każdy dzień.
Obserwując niemowlę każdego dnia możemy zaobserwować naocznie jego rozwój. Dziś zrobiło to, a kolejnego dnia jeszcze to. Dlatego jeśli dziecko nie przejawia charakterystycznych dla danego etapu rozwoju zachowań, nie czekajcie. Szukajcie dobrego specjalisty: logopeda, psycholog, pediatra. Pytajcie i patrzcie co się zmienia.
Jak przebiega rozwój mowy u dzieci?
Poniżej w skrócie opisujemy zachowania, jakie zdrowo rozwijające się dziecko powinno przejawiać. Pamiętajcie jednocześnie, że każe dziecko jest inne. Odchylenia i opóźnienia, które przesuwają osiągnięcie umiejętności w terminie +/- 3 miesiące są w normie. Jeśli ten czas trwa dłużej, działajcie, spokojnie, ale działajcie. Zawsze lepiej zapytać, skonsultować, niż później borykać się z przedłużającą się terapią.
1-3 miesiąc
Po trudzie porodu i pojawieniu się na świecie, dziecko bada swoje otoczenia. A tak naprawdę wtulone w mamę głównie je i śpi. Tak naprawdę jednak w jego mózgu zachodzą olbrzymie przemiany, stały rozwój. Kiedy dziecko ma zaspokojone pierwotne potrzeby związane z zapewnieniem mu poczucia bezpieczeństwa i spokoju, może zając się wyłącznie rozwojem.
O ile pierwszy miesiąc to jedynie sygnały dźwiękowe w celu wezwania mamy lub okazania dyskomfortu poprzez płacz i grymasy buzi, to już 2 miesiąc jest tym czasem kiedy pojawiają się dodatkowe dźwięki.
Głużenie czyli te niezapomniane dźwięki, które uwielbiają rodzice:) pierwsze gu, gli, kli, bwe, które pokazują sprawność aparatu mowy i jego trening do dalszego rozwoju.
3 miesiąc to czas kiedy poprzednio opanowane dźwięki przeistaczają się w coraz bardziej wyraźne, a płacz ma już swoje odmienne natężenia przy wołaniu o jedzenie, nudzie czy zmęczeniu. To też czas, kiedy dziecko fiksuje wzrok na osobie opiekującej się niem, dokładnie na twarzy.
Te wszystkie elementy są bardzo ważne w dalszym rozwoju. Jeśli Twoje 3 miesięczne dziecko nie wydaje dźwięków, w zasadzie nawet nie płacze, nie jest zainteresowane kontaktem z otoczeniem, działaj. Nie czekaj, pytaj.
4-6 miesiąc
Rozkwit wokalizacji i głużenia. Usłyszysz głoski wargowe: p, m, b. Dziecko położone w łóżeczku lub na macie edukacyjnej stara się nie tylko śledzić wzrokiem poruszające się przedmioty, ale toczy z nimi rozmowę 🙂
6-9 miesiąc
Gaworzenie, jeden z bardziej uroczych okresów naszego maluszka. Rozmawia, w zasadzie tak można powiedzieć. Rozwój jest bardzo intensywny. Dziecko siada, wyciąga rączki do osób i do przedmiotów. Jest bardzo ciekawe świata. Sylabizuje, może zacząć po swojemu nazywać wybrane osoby z najbliższego otoczenia. Pierwsze mama lub tata mogą być już usłyszane, choć jest na to jeszcze czas.
10-12 miesiąc
Nazywanie przedmiotów, nazywanie osób plus dążenie do kontaktu z drugim człowiekiem, ciekawość innych osób.
I rok
Baba, Mama, daj, brum to proste komunikaty, które dziecko ma zazwyczaj w swoim słowniku.
Około 14 miesiąca może pojawić się łączenie wyrazów w proste zdania, choć będzie to bardziej słyszane w okolicach 18 miesiąca. Mowa jest jednak głównym sposobem komunikacji powiązanym bezpośrednio z gestami. W zasadzie maluch mówi całym ciałem.
II rok
Dziecko mówi. Zdania są 4-8 wyrazowe. Dziecko rozumie prośby, umie samo poprosić o daną rzecz, woła osoby, pyta o nie.
Zauważcie, że rozwój mowy bezpośrednio wiąże się z wyjściem do świata. Każde dziecko, tak jak stale podkreślamy ma swój rytm. Ale badania prowadzone są na od lat na dużej grupie dzieci i pewne etapy rozwoju sa po prostu w świetle nauki potwierdzone.
Zadaniem rodzica jest reagowanie i udzielenie wsparcia dziecku, które z jakiegoś powodu nie osiąga danego etapu rozwoju.
Co możesz zrobić?
Kiedy zauważasz, że Twoje dziecko mieści się w „zalecanych normach” możesz wspomóc jego rozwój poprzez:
świadomą obecność w czasie zabawy
czytanie, czytanie, czytanie
rozmowy
śpiewanie
ruch
Jeśli nie zauważysz zmian, skonsultuj się ze specjalistą.
Brak rozwoju mowy może wiązać się z innymi problemami, np. z zaburzeniem słuchu u dziecka lub np. zatkaniem kanalików usznych. Prosta diagnoza, działanie i dziecko zaczyna mówić. Ale jeśli czekamy zbyt długo, ma ono do „nadrobienia” sporo.
Mamy nadzieję, że te informacje będą pomocne, by sprawdzić, czy wszystko jest w porządku i dalej z radością obserwować rosnące dziecko.
Wszystkiego dobrego 🙂
